قضاوت
خطبه ۱۳۰
این خطبه بعد از جنگ جمل از امیرالمومنین بیان شده است در مورد عدالت و حاکم عادل و رشوه گیرندکان است
اي افراد گوناگون که قلوب شما از هم پراکنده است و جسم شما حاضر ولي عقل شما غايب ميباشد. من از راه حق با شما مهرباني ميکنم و شما مانند بزي که از نعره شيري وحشت کند و بگريزد، ميرميد و ميگريزيد.
من ميخواهم که روپوش را از روي عدالت بردارم و دادگستري تاريک را براي شما روشن بکنم و راه حق را که در نظر شما کج و معوج کردهاند به صورت اصلي آن که راه راست است برگردانم.
خداوندا تو ميداني که آنچه من کردم(در جنگ) براي تحصيل سلطه نبود و نميخواستم که بدان وسيله داراي اموال فراوان شوم.
کاري که من کردم براي اين بود تا آنچه از داناييها و فرهنگ که در دين تو هست به آن برگردانيم و در بلاد تو (کشورهاي تو) اقدامات اصلاحي را به موقع اجرا بگذارم تا اين که بندگان تو گرفتار ستم بودهاند به امنيت و آرامش برسند و احکام تو، به حدودي که بايد داشته باشد برگردد.
خداوندا من اولين کسي هستم که به سوي تو آمدم و دعوت تو را براي پيروي از حق اجابت کردم و در نماز جز رسولالله (ص) کسي بر من سبقت نگرفته است.
شما بايد بدانيد آن کس که سمت ولايت را بر مسلمين دارد و بر مسايل مربوط به ناموس و خون و مال و غنايم جنگي آنها حکم ميکند و پيشواي آنها به شمار ميآيد نبايد بخيل باشد. چون اگر يک مرد بخيل والي مسلمين بشود به سبب بخل خود در اداره امور اموال مسلمين، افراط يا تفريط مينمايد.
يک مرد نادان نبايد داراي مرتبه ولايت مسلمين بشود زيرا بر اثر ناداني مسلمانها را به سوي گمراهي و پريشان روزگاري رهبري مينمايد.
والي مسلمانها نبايد ستمگر باشد چون يک والي ستمگر، تمام مردمي را که بر آنها حکومت ميکند به سوي نيستي هدايت ميکند.
والي مسلمين نبايد بين مسلمانها قايل به تبعيض شود و گروهي را بر گروهي ديگر، از لحاظ مزايايي که بايستي به آنها برسد ترجيح بدهد و عدهاي زياد از مردم مستحق را محروم نمايد و نبايد مرتشي (رشوهگير) باشد تا اين که حقوق عدهاي از مردم را تضييع نمايد و بدون توجه به حدودي که خداوند تعيين کرده حکم صادر کند.
والي مسلمين نبايد نسبت به سنت رسول الله(ص) بياعتناء باشد زيرا آن بياعتنايي سبب نابودي مسلمين خواهد شد.
اللهم عجل لوليک الفرج